Menisküs Hareketi Engeller mi?

Menisküslerimiz eklem içinde konumlandıkları alanda esnek yapıları sayesinde kemiklerin birbirlerine olan konumlarına destek sağlamaktadırlar. Eklem hareket açıklığı içerisinde dizin tüm yüzeyleri her zaman karşılıklı temas halinde değildir. Farklı açı ve pozisyonlardaki bu değişik temas yüzeylerini arttırmak için menisküslerin sağlıklı bir şekilde yapılarını korumaları gerekmektedir.

Eklemlerimizn aşınmaya başladığı ilk zamanlarda özellikle sadece yuvarlanma değil de dönme hareketinin de görüldüğü iç menisküs üzerinde bir stres artışı meydana gelir. İç eklem ağrısı olarak tarif edilen bu ağrı kalça ekleminin erken dönem ağrıları ile de karışabilmektedir. Ayırıcı tanıda kalça eklem hareket açıklığının değerlendirilmesi özellikle önem taşır. Bunun dışında radyolojik incelemeler ve kas ve bağ yapı değerlendirmeleri önemlidir.

Bu yazının konusu ola menisküslerin hareketi engelleyebildikleri bazı olayları kapsamaktadır. Baldır kemiğinin üst kısmında yer alan uyluk kemiğinin eklem dışına doğru yönelmesini engellemek için bir tampon, bir eşik görevi görürler. Değişik açı ve pozisyonlardan ani ve kuvvetli hareketler başlamak aşınmış ve bağları esnemiş kişilerde ani harekete izin vermezler. Dizde kilitlenme tabir edilen bu yapının temelinde bağlardaki gerçek ve göreceli uzamaların sorumlu olduğu düşünülmektedir.

Bahsedilen hastalar kimlerdir?

1: Aşırı kilo aldığı için dizlerinde dışarıya doğru açılanması olan ve sonradan gelişen şekil bozuklukları olan bireyler.

2: Başlangıçta açısal deformiteleri olan ve zamanla artış gösteren hastalar

3: Spor yapmayı sevmeyen kişilerde dizin iç kısmında kaslarda zayıflık geliştiği için esnekliği artmış bireyler

4: Diz kapağı sorunlu hastalar

Eklemin yaralanmaya başladığı ilk anlarda eklem dışına doğru yer değiştiren menisküs ön (boynuzu) kısmı eklemde boşluk hissi yaratarak hareket açıklığını sınırlar. Bunun dışında kova sapı menisküs yırtığı gibi durumlarda, menisküsler eklemi kilitlemeye kadar giden hareket sınırlamaları yaparlar.

Eklem yüzeylerindeki kıkırdak yapılarının veya yeni oluşmuş osteofitlerin varlığı menisküslerin yukarıda bahsedilen mekaniğini yapamamalarına neden olduğu için yırtılma ve hasarlarına engel olmaktadırlar.

Yazının özü: Anatomik yapıyı fonksiyonuyla birlikte değerlendirmelidir.

meniskus2

BİZ SİZİ ARAYALIM

    Menisküs

    Menüsküs Nasıl yırtılır?

    Diz eklemine gelen ani darbeler,

    Hızlı koşarken birden durma,

    Ani dönüşler diz ekleminde kayma, burulma, dönme gibi kontrolsüz hareketlerin yansımasına ve dolayısı ile kimi zaman bir sesin de eşlik ettiği iç yaralanmaya neden olurlar.

    Ani ve şiddetli bir ağrıyı şişlik takip eder. Bacağın üstüne basma ve hareketlerinde ağrı görülür.

    Yaralanmanın şiddetine bağlı olarak da iç, dış, ön ve arka çapraz bağlar da yırtılabilirler.

    Bende menüsküs yırtığı var mı? (Teşhisi)

    Dizde takılma

    Çömelme ve bacağının üzerine oturmada kısıtlanma

    Şişme

    Topallama

    Diz içi kısmında ve çevresinde hassasiyet

    Hareketlerde ses duyulması

    Diz ve menüsküs Muayenesi

    Rahatsızlığın detaylı sorgulanması ile başlar. Dizde ve çevresindeki şişlikler hassasiyetin elle aranması şiddetinin tespit edilmesi için menüsküsün cilt yüzeyindeki izdüşümü noktalarına temas edilir.

    Muayenesinde uzanmış pozisyonda yatan hastaya hekim tarafından bükme açma sırasında sıkıştırma ve döndürme hareketleri yapılarak yırtık kesim radyolojik görüntü ile örtüşüp , örtüşmediği araştırılır.

    En bariz yapılan muayene manevrası geliştiren hekimin adıyla Mc Murray testi olarak anılır.

    Bunun dışında yüzüstü yatan hastada veya ayakta çömelme kalkma esnasında da farklı testler ile menüsküslerin yapısı muayene edilebilinir.

    Menüsküs tedavisi ve artroskopi:

    Tamamı eklem içerisinde ve iki büyük kemiğin arasında yer alan bu kıkırdaksı yapılar artroskopi adı verilen bir teknik ile önce teşhisi netleştirilerek ardından tedav edilirler.

    Artroskopi

    Kelime anlamı olarak eklem içini gözlemek manasına gelir. Eklem içini gözleyen ucu ışık iletecek şekilde geliştirilmiş optik çubuk yardımı ile eklem içinden alınan görüntünün kamera sistemi aracılığıyla ekrana yansıtılması işlemidir. Bu arada eklem içi sıvı (serum) ile şişirilerek görüntüleme kolaylaştırılır.

    Bu yöntemin üstünlüğü: Eklemin yapısı bozulmadan görüntülenmesi ve müdahale edilmesidir. Bu sayede en az hasar ile hemen aynı günde ayağa kalkabilecek kadar iyileştirilmiş hastalara ulaşmaktır

    menuskus

    menuskus2

    BİZ SİZİ ARAYALIM